Περπατώντας στα πλακόστρωτα σοκάκια της γραφικής Πλάκας , στο νομό Λασιθίου στην Κρήτη, δε θα μπορούσα να φανταστώ μια ιστορία σαν και τούτη που είχα διαβάσει μια μέρα σε μια παραλία εκεί κοντά. Κάθε τόπος έχει την ιστορία του λένε, επίσης λένε ότι ο τόπος εκείνος ήταν καταραμένος. Βαριά λέξη να την ακούς , βαθύ το νόημα της. Φαίνεται όμως στα μάτια των ντόπιων μεγάλης ηλικίας όταν κοιτούν απέναντι στη θάλασσα. Ένα μικρό νησάκι αχνοφαίνεται , ένα νησάκι που γύρω του σέρνονται ακόμη και σήμερα σκοτεινές παραμορφωμένες φιγούρες.
Το ηλιοβασίλεμα από το νησί είναι υπέροχο ,κάτι μαγικό, τα κόκκινα και πορτοκαλιά χρώματα που παίρνει ο ουρανός αγκαλιάζουν με ευλάβεια τα πετρόχτιστα εκείνα σπίτια και σοκάκια που κάποτε περπάτησαν άνθρωποι χτυπημένοι από τη μοίρα και αναγκασμένοι να μην ξαναδούν ποτέ εκείνους που αγαπάνε. Περπατώντας προς την μικρή πλατεία με την εκκλησία ένιωθα ένα δέος γι’ αυτό το μέρος. Δεν μπορούσα ποτέ πριν διαβάσω το βιβλίο και επισκεφτώ το νησί, να φανταστώ ότι η τρομερή Σπιναλόγκα θα ήταν ένα όμορφο και γραφικό νησί. Τα πετρόχτιστα σπίτια ακόμα κι αν δεν βρίσκονται σε καλή κατάσταση δηλώνουν ότι κάποτε εκεί είχαν ζήσει και πεθάνει πολλοί άνθρωποι. Το όμορφο αυτό περιβάλλον φαντάζομαι κάποτε θα ερχόταν σε απόλυτη αντίθεση με τον πόνο και τον θάνατο.
Η ιστορία της Σπιναλόγκα δεν είναι παραμύθι. Στην Κρήτη το 1903 ιδρύθηκε το λεπροκομείο της Σπιναλόγκα. Άνθρωποι χτυπημένοι από την φοβερή αρρώστια του Χάνσεν ,γνωστή ως λέπρα μεταφέρθηκαν εκεί για να μη μεταδώσουν την αρρώστια τους στον υγιή πληθυσμό .Τότε δεν ήταν γνωστό ότι το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπων είχαν φυσική ανοσία στην αρρώστια και δεν κινδύνευαν να μολυνθούν τόσο εύκολα. Έτσι λοιπόν πριν από χρόνια άρχισε η ιστορία του νησιού των λεπρών που μέχρι και οι Γερμανοί στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο φοβήθηκαν.
Η επιλογή της Σπιναλόγκα ήταν ιδανική . Βρισκόταν κοντά στη στεριά έτσι ώστε η μεταφορά αρρώστων και προμηθειών ήταν εύκολη. Επιπλέον υπήρχαν έτοιμα σπίτια από κάποιους μουσουλμάνους που έμεναν παλιά εκεί. Στην αρχή της ίδρυσης του λεπροκομείου οι συνθήκες ήταν αντίξοες. Το νοσοκομείο ήταν πολύ μικρό για να εξυπηρετήσει τόσους ασθενείς, και η καθαριότητα στοιχείο που θα βοηθούσε πολύ τους αρρώστους, δεν υπήρχε. Επιπλέον το κράτος αδυνατούσε λόγο των πολέμων να δίνει πολλά χρήματα στους λεπρούς κι έτσι δεν έφταναν πάντα για την τροφή και τα φάρμακά τους.
Τη δεκαετία του ’30 όμως έγινε αυτό που όλοι περίμεναν. Ένας φοιτητής της νομικής , ο Επαμεινώντας Ρεμουντάκης που προσβλήθηκε από την αρρώστια στο 3ο έτος κατέφθασε στο νησί . Παρότι είχε χτυπηθεί από μια πολύ βαριάς μορφής λέπρα δηλαδή έφτασε στο σημείο να τυφλωθεί και να χάσει το ένα του χέρι. Δεν έπαψε όμως ποτέ να φωνάζει πως οι λεπροί είναι άνθρωποι και έχουν τα ίδια δικαιώματα με όλους. Έτσι ίδρυσε την Αδελφότητα Ασθενών Σπιναλόγκας κάτι που βοήθησε πολύ στην βελτίωση των συνθηκών στο νησί. Τα σπίτια ασβεστώθηκαν και άνοιξε ο περιμετρικός δρόμος. Επίσης συστάθηκε η υπηρεσία καθαρισμού των εξωτερικών χώρων, φτιάχτηκε θέατρο και κινηματογράφος και από τα μεγάφωνα ακουγόταν πάντα κλασσική μουσική.
Σύμφωνα με τα παραπάνω , οι ασθενείς χάρη σε αυτόν τον λαμπρό άνθρωπο άρχισαν να ζουν κανονικά. Έφτιαχναν τις οικογένειές τους εκεί. Παντρεύονταν στην εκκλησία τους, τον Άγιο Παντελεήμονα με ένα ιερέα όπου δεν ήταν άρρωστος, αλλά υπερβολικά γενναίος. Έκαναν τα παιδιά τους, που μπορεί να μην νοσούσαν ποτέ αλλά έμεναν εκεί και πήγαιναν σχολείο. Οι κάτοικοι της Πλάκας συχνά άκουγαν χαρούμενες φωνές και τις μουσικές απ ‘τα πολυάριθμα γλέντια που πραγματοποιούσαν οι Χανσενικοί.
Το 1948 βγήκε το πρώτο φάρμακο κατά της λέπρας κι έτσι άνθρωποι που γιατρεύονταν μπορούσαν να γυρίσουν στα σπίτια τους. Άλλοι όπου γεννήθηκαν και μεγάλωσαν εκεί δεν είχαν σπίτι και συγγενείς , έτσι κάθισαν εκεί μέχρι το τέλος της ζωής τους.